การจัดการสินค้าคงคลัง กับธุรกิจยุคใหม่ การจัดการสินค้าคงคลัง คือการวางแผน ดูแล และควบคุมทรัพย์สินที่ยังไม่ได้ขาย เพื่อรักษาปริมาณสินค้า
ให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมต่อความต้องการธุรกิจ

การจัดการสินค้าคงคลังคืออะไร

การดูแล วางแผน และบริหารทรัพย์สินที่ยังไม่ได้ขาย เช่น สินค้าคงคลัง วัตถุดิบ และสต๊อกสินค้า โดยมีเป้าหมาย
เพื่อควบคุมการไหลเวียนของสินค้า ตั้งแต่กระบวนการผลิต การจัดเก็บ จนถึงการขาย ช่วยลดภาระจากการเก็บสต๊อก
มากเกินจำเป็น ทำให้สินค้ามีจำหน่ายได้เพียงพอต่อความต้องการ และช่วยลดต้นทุนการบริหารจัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ประเภทการจัดการสินค้าคงคลังมีอะไรบ้าง?

1. Just-in-Time (JIT)

การจัดการสินค้าคงคลังแบบ Just-in-Time (JIT) ช่วยให้คุณสั่งซื้อสินค้าได้ทันเวลาก่อนที่จะถึงเวลาต้องใช้จริง
วิธีนี้ช่วยลดต้นทุนการเก็บสต็อก เนื่องจากไม่ต้องเก็บสินค้าไว้เป็นจำนวนมาก ถือเป็นวิธีที่ดีในการรับประกัน
ว่าสินค้าจะสดใหม่ แต่ต้องอาศัยการกำหนดเวลาที่แม่นยำและซัพพลายเออร์ที่เชื่อถือได้
เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาสินค้าหมดสต็อก

2. การวิเคราะห์ ABC

การวิเคราะห์แบบ ABC เป็นวิธีจัดหมวดหมู่สินค้าคงคลังตามความสำคัญ โดยแบ่งผลิตภัณฑ์ออกเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้
สินค้า A: เป็นสินค้าขายดีที่สร้างรายได้สูงสุด จำเป็นต้องติดตามอย่างใกล้ชิด
สินค้า B: ผลิตภัณฑ์ที่มีความสำคัญปานกลาง ขายได้สม่ำเสมอแต่สร้างรายได้น้อยกว่าสินค้า A
สินค้า C: สินค้าที่มีความสำคัญน้อยที่สุด มักเป็นสินค้าราคาถูกและขายไม่บ่อย

3. Dropshipping

เป็นวิธีที่คุณไม่ต้องเก็บสินค้าไว้ในสต็อก เมื่อมีลูกค้าสั่งซื้อ คุณจะซื้อสินค้าจากซัพพลายเออร์บุคคลที่สาม
ซึ่งจะจัดส่งตรงถึงลูกค้าโดยตรง ด้วยวิธีนี้คุณไม่ต้องกังวลเรื่องการเก็บหรือการจัดการสินค้าเอง

4. เข้าก่อนออกก่อน (FIFO)

FIFO (First-in, First-out) สินค้าที่เข้าก่อนจะถูกขายก่อน
เหมาะสำหรับสินค้าเน่าเสียง่าย ช่วยให้ขายสินค้าก่อนหมดอายุ และมั่นใจได้ว่าสินค้าที่ส่งถึงลูกค้าจะสดใหม่

ประโยชน์ของการจัดการสินค้าคงคลัง

1. การลดต้นทุนและการปรับปรุงประสิทธิภาพ

การมีวิธีการจัดการสินค้าคงคลังที่เหมาะสมที่สุดช่วยให้บริษัทลดต้นทุนการถือครอง ลดความเสี่ยงจากการขาดสต็อกสินค้า
และปรับปรุงกระบวนการในห่วงโซ่อุปทานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพด้านต้นทุนโดยรวม
และยกระดับโครงสร้างการดำเนินงานของธุรกิจ

2. การเพิ่มประสิทธิภาพระดับสต๊อกสินค้า

ด้วยวิธีการต่างๆ ในการจัดการสินค้าคงคลัง เช่น การพยากรณ์ความต้องการ และการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารสินค้าคงคลัง
ธุรกิจสามารถรักษาระดับสต๊อกให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมตามความต้องการ ช่วยลดปริมาณสินค้าคงคลังส่วนเกิน
และใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด

3. ลดปัญหาสินค้าขาดและสินค้าล้นสต็อก

เมื่อดำเนินธุรกิจ ความสามารถในการลดปัญหาสินค้าขาดสต็อกและลดสต็อกส่วนเกินถือเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาระดับสินค้าคงคลัง
ให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม การใช้กลยุทธ์การบริหารสต็อกสินค้าชั้นนำบางประการยังช่วยบรรเทาความเสี่ยงเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

4. เพิ่มความพึงพอใจของลูกค้า

กลยุทธ์การบริหารสินค้าคงคลังตามฐานลูกค้าช่วยเพิ่มความพึงพอใจและความภักดีของลูกค้า ผ่านการตอบสนองต่อคำสั่งซื้อ
และการมีสินค้าพร้อมจำหน่ายตรงตามเวลา ซึ่งเป็นแรงผลักดันสำคัญต่อการเติบโตและความสำเร็จของธุรกิจในที่สุด

5. การปรับปรุงกระบวนการทำงาน

การใช้เทคโนโลยีและการวิเคราะห์ข้อมูลในกลยุทธ์การจัดการสินค้าคงคลัง ช่วยให้ธุรกิจสามารถปรับปรุงกระบวนการและใช้ทรัพยากร
ได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทำให้ธุรกิจมีความคล่องตัวและสามารถแข่งขันได้ดียิ่งขึ้น

วิธีการจัดการสินค้าคงคลัง สำหรับธุรกิจ

1. กำหนดปริมาณสินค้าคงคลังที่เหมาะสมกับธุรกิจ

การกำหนดปริมาณสินค้าคงคลังที่เหมาะสมกับธุรกิจ สามารถทำได้ด้วยการจดบันทึกสินค้าเข้า
และออกในคลัง โดยรวบรวมการเบิกจ่ายในอดีต ควบคู่ไปกับการดูยอดขาย เพื่อให้มีสต๊อกเพียงพอ
ตรงตามความต้องการของผู้บริโภค

2. มีการวางแผนการสั่งซื้อวัตถุดิบที่ดี

การคำนวณค่าปริมาณการสั่งซื้อที่มีต้นทุนต่ำที่สุด สามารถทำได้โดยหาค่า Economic Order Quantity
หรือเรียกสั้น ๆ ว่า EOQ ซึ่งเป็นวิธีที่แพร่หลาย และใช้กันมานาน เพราะเป็นการคำนวณหาปริมาณ
การสั่งซื้อที่ทำให้ประหยัดทั้งต้นทุนในการสั่งซื้อ และต้นทุนในการเก็บรักษา และบอกถึงปริมาณ
ที่ควรสั่งซื้อจำนวนเท่าใดจึงจะประหยัดที่สุด

3. หาจุดหรือวงรอบเวลาการสั่งซื้อสินค้าหรือวัตถุดิบที่ต้องใช้

การหาจุดหรือวงรอบเวลาที่ต้องสั่งซื้อวัตถุดิบหรือสินค้าใหม่ เป็นสิ่งสำคัญที่ควรจะต้องทำ
เพราะเป็นจุดที่ใช้เตือนสำหรับการสั่งซื้อในรอบถัดไป เพื่อไม่ให้เกิดการค้างของสินค้าคงคลัง
ที่ไม่มีการเคลื่อนไหวนั่นเอง

4. เจรจาต่อรองขอส่วนลดเมื่อซื้อปริมาณวัตถุดิบจำนวนมาก

ผู้ประกอบการที่ใช้วัตถุดิบใดอย่างสม่ำเสมอ และทราบปริมาณการใช้ที่แน่นอนของตนเอง
ควรจะเจรจากับผู้ขายโดยตกลงด้วยตัวเลขของปริมาณการใช้วัตถุดิบนี้ทั้งปี แต่จะต้องให้ผู้ขาย
ทยอยส่งของให้ทุกเดือนแทน โดยทำสัญญาเป็นรายปีเพื่อได้ส่วนลดมากขึ้น

5. บริหารจัดการสินค้าคงคลังไม่ให้มีสินค้าคงคลังที่ไม่มีการเคลื่อนไหว

การมีสินค้าคงคลังที่ไม่มีการเคลื่อนไหวในระยะเวลานาน ถือเป็นปัญหาที่หลาย ๆ ธุรกิจต้องประสบ
จึงจำเป็นจะต้องมีการวางแผนในการจัดการสินค้าคงคลังที่ไม่มีการเคลื่อนไหว ให้สินค้าเหล่านั้น
ถูกจำหน่ายออกไปไม่ว่าทางใดหรือทางหนึ่ง รวมไปถึงประเมินถึงความเป็นไปได้ในการตัดสต๊อก
หรืออื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้วัตถุดิบไม่เสื่อมสภาพและล้าสมัยจนไม่สามารถจัดจำหน่ายได้

6. จัดสถานที่ให้ที่เหมาะสม และมีเอกสารการเบิกจ่ายสินค้าคงคลัง

การจัดสถานที่ให้ที่เหมาะสมในการเก็บสินค้า ต้องมีเอกสารการเบิกจ่ายสินค้าคงคลังนั้น เพื่อควบคุม
การซื้อและการเบิกจ่ายสินค้าคงคลังได้ โดยจะต้องออกแบบให้มีช่องอนุมัติสำหรับเบิกสินค้าคงเหลือได้
เพื่อควบคุมการรั่วไหลของสินค้าคงคลังนั่นเอง

7. จัดสถานที่ที่เหมาะสมในการเก็บสินค้าคงคลัง

การจัดสถานที่ที่เหมาะสมในการเก็บสินค้าคงคลัง จำเป็นจะต้องคำนึงถึงลักษณะการจัดวางรูปแบบสินค้า
และการวางสินค้าให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ ทั้งในด้านความชื้นที่จะส่งผลกับตัวสินค้าหรือวัตถุดิบ
และความสะดวกต่อการขนย้าย

8. นำระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์มาใช้ควบคุมสต๊อก

ในกรณีที่เป็นธุรกิจขนาดกลางซึ่งมียอดขายสูง มีการผลิตสินค้าหลายแบบ และมีรายการที่เป็นวัตถุดิบ
จำนวนมาก จำเป็นที่จะต้องนำระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์มาใช้ควบคุมสต๊อกของสินค้าคงคลัง
เพื่อใช้ควบคุมและนำมาบริหารงาน

เหตุผลที่ธุรกิจต้องจัดการสินค้าคงคลังด้วย ECOUNT ERP

1. สามารถควบคุมสินค้าคงคลังได้อย่างแม่นยำ

สามารถรู้จำนวนสินค้าที่มีอยู่จริงในสต็อก ช่วยให้วางแผนการสั่งซื้อสินค้าใหม่ได้อย่างเหมาะสม
ลดความเสี่ยงในการขาดสินค้าหรือมีสินค้าค้างสต็อกมากเกินไป

2. ช่วยตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล

เพื่อให้มั่นใจว่าจำนวนสินค้าที่บันทึกไว้ในระบบบัญชีตรงกับจำนวนสินค้าจริงที่มีอยู่จริง
ซึ่งจะส่งผลต่อความถูกต้องของงบการเงิน

3. สามารถป้องกันการสูญหาย

ช่วยตรวจสอบว่ามีการสูญหายของสินค้าเนื่องจากการขโมย การชำรุดเสียหาย หรือความผิดพลาด
ในการบันทึกข้อมูลหรือไม่

4. ปรับปรุงระบบการจัดการสินค้าคงคลัง

ช่วยระบุปัญหาในระบบการจัดการสินค้าคงคลัง เช่น การขาดแคลนสินค้า สินค้าค้างสต็อกเกินไป
ซึ่งจะนำไปสู่การปรับปรุงระบบให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

5. ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ทางบัญชี

การตรวจนับสินค้าคงเหลือเป็นส่วนหนึ่งของหลักเกณฑ์ทางบัญชีที่กำหนดให้ธุรกิจต้องทำการ
ตรวจนับสินค้าอย่างน้อยปีละครั้ง เพื่อให้ข้อมูลทางการเงินมีความถูกต้องและน่าเชื่อถือ

6. ช่วยลดต้นทุน

เมื่อคุณรู้จำนวนสินค้าคงคลังที่แน่นอน คุณสามารถวางแผนการผลิตหรือการสั่งซื้อสินค้าได้
อย่างเหมาะสม ลดต้นทุนในการเก็บรักษาสินค้าที่ไม่จำเป็น

7. สามารถเพิ่มความน่าเชื่อถือ

การมีข้อมูลสินค้าคงคลังที่ถูกต้องจะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับธุรกิจของคุณต่อลูกค้า
ผู้ลงทุน และหน่วยงานภาครัฐ

บทสรุป

การบริหารสินค้าคงคลัง (Inventory Management) คือการวางแผน ดูแล และจัดการปริมาณสินค้าคงคลัง
อย่างเหมาะสม เพื่อให้กระบวนการผลิต การจัดเก็บ และการขายเป็นไปอย่างราบรื่น ลดปัญหาทุนจมหรือ
สินค้าขาดแคลน ปัจจุบัน การเน้นหมุนเวียนสินค้าตลอดเวลา ช่วยรักษาความสดใหม่และลดการสูญเสีย
จากการเก็บนานเกินไป การจัดการสินค้าคงคลังที่มีประสิทธิภาพยังช่วยให้ธุรกิจเติบโต ทั้งในด้านการเงิน
และการดำเนินงาน โดยใช้เทคนิคต่างๆ เช่น การวางแผนความต้องการ การปรับปรุงระดับสต็อก
และการติดตามซัพพลายเออร์ เพื่อปรับกระบวนการทำงาน ลดต้นทุน และสร้างความพึงพอใจให้ลูกค้า